هر فرد تازه وارد به بازار سرمایه میتواند بین گزینههای مختلف کارگزاریها یک کارگزاری را انتخاب کند و به واسطه آن معاملات سهام و اوراق بهادار را انجام دهد. اغلب مواقع سهامداران در ابتدای ورود به بازار ممکن است بدون تحقیق و کسب اطلاعات کافی اقدام به انتخاب کارگزاری کنند و بعد از مدتی از انتخاب خود پشیمان شوند یا از خدمات آن کارگزاری ناراضی باشند. در این صورت فرد برای تغییر کارگزار ناظر اقدام میکند تا معاملات را در کارگزاری دیگری انجام دهد.
در بورس، معاملات سهام برای مشتریان حقیقی از طریق کارگزاریها و یا کارگزار ناظر انجام میشود. کارگزاریها در واقع واسطهی بین خریداران و فروشندگان هستند. در گذشته، افراد قادر بودند سهام خود را در کارگزاریهای مختلف معامله کنند.
برای نمونه اگر شخصی در دو کارگزاری مفید و آگاه حساب واقعی داشت و با حساب کارگزاری آگاه خود ۲۰۰۰ سهم «فولاد» خریداری میکرد قادر بود سهام خود را در کارگزاری مفید به فروش برساند. یعنی هیچ الزامی برای یکی بودن کارگزار خریدار و فروشنده وجود نداشت. در سالهای اخیر با راهاندازی سیستم معاملاتی جدید، مفهوم تازهای به عنوان کارگزار ناظر به قوانین بازار افزوده شده است. این بدین معنی است که سهامداران دارایی خود را در هر نماد معاملاتی فقط میتواند در کارگزاری که خرید در آن صورت گرفته، به فروش بگذارند. پیرو مثال ابتدای بحث اگر اقدام به خرید ۲۰۰۰ سهم نماد «فولاد» در کارگزاری آگاه کرده باشید صرفاً میتوانید از طریق همان کارگزاری ۲۰۰۰ سهم خود را به فروش بگذارید.
تغییر کارگزار ناظر به چه صورت است؟
امکان دارد به دلایل مختلفی شامل عدم رضایت از پلتفرم معاملاتی، درخواست اعتبار بیشتر، کارمزد و همچنین سرویسدهی بهتر بخواهید کارگزار خود را عوض کنید. اما این تغییر چگونه است؟
روش اول
در روش اول، شما میتوانید با فروش تمام دارایی خود و دریافت وجه آن، نقدینگی خود را به کارگزاری جدید منتقل کنید و معاملات را در کارگزار جدید انجام دهید. فرایند فروش سهام در کارگزاری اول و دریافت وجه دو روز کاری زمان میبرد. در نتیجه این روش از نظر زمانی و اقتصادی نمیصرفد. بهعنوان مثال، ممکن است پس از فروش سهام، روند رشد آغاز شود و شما چند روز از بازار جا بمانید و متحمل زیان شوید.
روش دوم
بعد از ثبت نام در کارگزاری جدید و دریافت نام کاربری و رمز عبور، وارد پلتفرم معاملاتی خود میشوید و بعد از تعیین سهام خود گزینه تغییر کارگزار ناظر را انتخاب و درخواست خود را ثبت میکنید. بعد از ۴۸ ساعت سهام به حساب کارگزاری جدید شما منتقل خواهد شد. این کار هیچ هزینهای برای شما ندارد و کاملا رایگان است.
روش سوم
شما برای دریافت کد معاملاتی جدید به صورت حضوری میتوانید به کارگزاری جدید مراجعه کنید و با برگه آخرین سهام درخواست کتبی تغییر کارگزار ناظر را به کارگزاری اعلام کنید. به دو روش میتوانید به این برگه دسترسی پیدا کنید:
۱- ورود به درگاه الکترونیکی سهامداران (دارا) به صورت غیرحضوری
۲- مراجعه به کارگزاری که در آن خرید سهام انجام شده است
دلایل تغییر کارگزار ناظر
امروزه با توجه به افزایش سهامداران و ورود طیف گستردهتر جامعه به بازار، برخی کارگزاریها با اختلال در سرویسدهی به مشتریان خود مواجه شدهاند. این اختلالات گاهی اوقات موجب زیان برای سهامداران میشود. از این رو، سهامداران ممکن است به دنبال تغییر کارگزار ناظر خود بروند.
تغییر کارگزار ناظر
علاوه بر سرعت ثبت سفارش و معامله، دلایل مهم دیگری نیز وجود دارد که سهامداران را به تغییر کارگزار خود ترغیب میکند. بهعنوان مثال میتوان به تخفیف در هزینههای هر معامله به عنوان یکی از مهمترین عوامل تغییر کارگزار اشاره کرد. شما میتوانید در برخی کارگزاریها با فعالیت در بخشهایی مانند باشگاه مشتریان و شرکت در مسابقات تا ۲۵ درصد از تخفیف در مالیات هر معامله برخوردار شوید که این تخفیف در معاملات بزرگ اهمیت ویژهای دارد. همچنین دلایل دیگری مانند پشتیبانی بهتر، خرید خودکار عرضه اولیه و تسویه آن در روزهای بعد و نرمافزاری با رابط کاربری آسان نیز در فرایند تغییر کارگزار ناظر تاثیرگذار هستند.
برای ثبت نام در کارگزاری دیگر کافیست فرایند احراز هویت کارگزاری جدید را انجام دهید و با توجه به داشتن کد بورسی دیگر نیازی به ثبت نام در سایت سجام نخواهد بود.
نحوه انجام معامله و نتایج آن پس از تغییر کارگزار ناظر
بعد از ثبت نام در یک کارگزاری دیگر شما میتوانید همزمان اقدام به معامله سهام خود توسط هر ۲ کارگزاری کنید. برای فروش سهامی که از طریق کارگزار اول خریده شده است نیاز به انتقال آن سهام به کارگزار جدید است.
برای دارایی ما بعد از تغییر کارگزار چه اتفاقی میافتد؟
برای کسب اجازه فروش کافیست گزینه تغییر کارگزار ناظر را در کارگزاری مقصد بزنید تا بتوانید معامله خود را از سر بگیرید و معامله را در کارگزاری جدید انجام دهید. البته این قانون در حالت عکس نیز صادق است. بدین صورت که شما با زدن گزینه تغییر کارگزار ناظر میتوانید سهامی که از طریق کارگزاری جدید خریداری کردید را به کارگزاری قدیم خود منتقل کنید.
شما میتوانید داراییهای خود را به صورت همزمان در هر دو کارگزاری مشاهده کنید. همچنین قادر هستید بیش از ۲ کارگزار را برای خود انتخاب کنید و از ویژگیهای مثبت هر کارگزاری همزمان استفاده کنید. بهعنوان مثال، از یک کارگزار برای خرید عرضههای اولیه خود استفاده میکنید و از کارگزار دیگری برای معاملات قراردادهای آتی [۴] و غیره. البته باید به مدیریت داراییها در کارگزاریهای مختلف و مسائل مرتبط به تغییر کارگزار ناظر هم توجه کرد.
سخن پایانی
با توجه به ورود طیف گستردهای از افراد جامعه به بازار سرمایه و حجم بالای معاملات نسبت به گذشته، برخی کارگزاریها در بازار با مشکل کندی و اختلال در سامانههای خود روبرو شدهاند. این اختلالها باعث نارضایتی فعالان شده و ممکن است موجب زیان آنها شود. ارائه خدمات ضعیف معاملهگران را مجاب به ثبت نام در کارگزاری دیگری میکند و در نهایت به انتقال داراییها از کارگزاری مبدا به کارگزاری جدید خواهد شد.
منبع:کلینیک اقتصاد
پایان/
نظر شما